№160 тәлімгерлік бойынша бұйрық

Тәлімгерлікті ұйымдастыру қағидаларын және тәлімгерлікті жүзеге асыратын педагогтерге қойылатын талаптарды бекіту туралы
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2020 жылғы 24 сәуірдегі № 160 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылы 25 сәуірде № 20486 тіркелді.
"Педагог мәртебесі туралы" 2019 жылғы 27 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Заңының 13-бабының 2-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:
1. Қоса беріліп отырған тәлімгерлікті ұйымдастыру Қағидалары және тәлімгерлікті жүзеге асыратын педагогтерге қойылатын талаптар бекітілсін.
2. Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Мектепке дейінгі және орта білім комитеті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен::
1) Осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін қамтамасыз етсін;
2) Осы бұйрық ресми жарияланғаннан кейін оны Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды қамтамасыз етсін;
3) Осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде осы тармақтың 1), 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Заң департаментіне ұсынуды қамтамасыз етсін.
3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Білім және ғылым вице-министрі Ш. Т. Кариноваға жүктелсін.
4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.
Білім және ғылым министрі
Қазақстан Республикасы А. Аймағамбетов
Бұйрығымен бекітілген
Білім және ғылым министрінің
Қазақстан Республикасының
2020 жылғы 24 сәуірдегі № 160
Ережесі
тәлімгерлікті ұйымдастыру және тәлімгерлікті жүзеге асыратын педагогтерге қойылатын талаптар
1 тарау. Жалпы ережелер
1. Осы тәлімгерлікті ұйымдастыру Қағидалары және тәлімгерлікті жүзеге асыратын педагогтерге қойылатын талаптар "педагог мәртебесі туралы" 2019 жылғы 27 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Заңының 13-бабының 2-тармағына сәйкес әзірленді және орта білім беру ұйымдарында тәлімгерлікті жүзеге асыратын педагогтерге тәлімгерлікті ұйымдастыру және оларға қойылатын талаптарды белгілеу тәртібін айқындайды.
2. Осы Қағидаларда мынадай ұғымдар пайдаланылады:
1) тәлімгерлік-педагогтің орта білім беру ұйымында педагогтің кәсіптік қызметіне алғаш рет кіріскен адамға кәсіптік бейімделуде практикалық көмек көрсету жөніндегі қызметі;
2) педагог – тиісті бейіні бойынша педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білімі бар және педагогтің білім алушыларды және (немесе) тәрбиеленушілерді оқыту мен тәрбиелеу, білім беру қызметін әдістемелік сүйемелдеу немесе ұйымдастыру жөніндегі кәсіптік қызметін жүзеге асыратын адам.
2 тарау. Тәлімгерлікті ұйымдастыру тәртібі
3. Орта білім беру ұйымында кәсіптік қызметке алғаш рет кіріскен педагогке (бұдан әрі - педагог) бір оқу жылы кезеңіне тәлімгерлікті жүзеге асыратын педагог (бұдан әрі-тәлімгер) бекітіледі.
4. Тәлімгердің кандидатурасы педагогикалық кеңестің отырысында қаралады және педагог жұмысқа қабылданған күннен бастап бес жұмыс күнінен кешіктірілмей орта білім беру ұйымы басшысының бұйрығымен бекітіледі.
Бір мұғалімге бір тәлімгер тағайындалады.
5. Тәлімгерлікті ұйымдастыруды үйлестіруді орта білім беру ұйымы басшысының оқу жұмысы жөніндегі орынбасары (бұдан әрі - басшының орынбасары) жүргізеді:
тәлімгер тағайындау туралы бұйрықты жариялай отырып, педагогты ұсыну;
бейімделу жоспарын құруда практикалық көмек көрсету және оның орындалуын бақылауды қамтамасыз ету;
тәлімгерлікті ұйымдастыру тәжірибесін зерделейді және жинақтайды, тәлімгерлікті одан әрі жетілдіру үшін орта білім беру ұйымының басшысына негізделген ұсыныстар енгізеді.
6. Тәлімгерлік процесін ұйымдастыру үш негізгі кезеңнен тұрады.
Бірінші кезең (кіріспе): тәлімгер күнтізбелік 10 (он) күн ішінде педагогтің кәсіптік даярлық деңгейін айқындайды.
Бірінші кезеңнің қорытындылары бойынша тәлімгер 5 (бес) жұмыс күні ішінде педагогтің даярлық деңгейі мен жеке қажеттіліктерін айқындау бойынша диагностика жүргізеді, сондай - ақ Диагностика нәтижелерін ескере отырып, басшының оқу жұмысы жөніндегі орынбасарымен келісілетін және орта білім беру ұйымының басшысымен бекітілетін бір оқу жылы кезеңіне тәлімгерлік жоспарын (бұдан әрі-тәлімгерлік жоспары) әзірлейді.
Екінші кезең (негізгі): тәлімгер тәлімгерлік жоспарын іске асырады және бір оқу жылы ішінде кәсіби даму және психологиялық-педагогикалық сүйемелдеу бойынша жұмыс жүргізеді.
Үшінші кезең (аяқтаушы): тәлімгер оқу жылының қорытындысы бойынша педагогикалық кеңестің отырысына тәлімгерлік нәтижелері туралы есеп дайындайды, онда тәлімгерлік жоспарының іс-шараларын іске асыру қорытындылары көрсетіледі және іс-әрекеттегі практиканы жетілдіру үшін ұсынымдар береді.
7. Тәлімгерлік кезеңінде педагог:
1) өзінің кәсіби деңгейін, ұйымшылдығын, тәртібін арттыру, практикалық дағдыларды меңгеру үшін үнемі жұмыс істейді;
2) тәлімгерден жұмыстың тиімді нысандары мен әдістерін қабылдайды;
3) лауазымдық міндеттерін орындау кезінде тәлімгердің ұсынымдарын басшылыққа алады;
4) орта білім беру ұйымының тәлімгері мен басқа да педагогтерінің сабақтарын бақылайды және оларды талқылауға қатысады;
5) ынтымақтастықтың аралық нәтижелерін бағалау үшін әдістемелік бірлестіктер мен педагогикалық кеңестердің отырыстарында өз жұмысын ұсынады;
6) басшы орынбасарының қарауына тәлімгермен жұмысты жетілдіру жөнінде ұсыныстар енгізеді;
7) ұжымның қоғамдық өміріне белсенді қатысады;
8) тәлімгерлік жоспарында көзделген іс-шараларды орындайды.
8. Тәлімгерлік жоспары мыналарды қамтиды:
1) Кері байланыс ұсына отырып, педагогтің сабақтарына қатысу (айына кемінде 2 рет);
2) педагогтердің жекелеген санаттарын, оның ішінде сынып жетекшілерін жүргізу үшін міндетті құжаттарды бірлесіп ресімдеу және толтыру;
3) Педагогтің кәсіби қалыптасу мәселелері бойынша консультациялары:
лауазымдық міндеттерін орындау кезінде қолданылатын нормативтік құқықтық актілермен жұмыс істеуге үйрету;
педагог мамандығын, сабақты сапалы өткізудің практикалық тәсілдері мен тәсілдерін меңгеру;
білім беру процесін ұйымдастыруда оқытудың белсенді нысандары мен әдістерін қолдану;
4) педагогпен кәсіби әңгімелесу және/немесе жеке коучинг;
5) Сабақты зерттеу бойынша мектеп топтарына, әдістемелік семинарларға, мастер-кластар мен тренингтерге қатысу;
6) Педагогтің кәсіби дамуын, моральдық және іскерлік қасиеттерін, оның жұмысқа, ұжымға және білім алушыға қатынасын мониторингтеу болып табылады;
7) орта білім беру ұйымдарының әдістемелік бірлестіктерінің отырысында аралық есеп (оның ішінде электрондық) және бейнеролик (1-ші жартыжылдыққа).
9. Тәлімгерді ауыстыру мынадай жағдайларда жүргізіледі:
1) тәлімгер жұмыстан босатылған немесе басқа жұмысқа ауысқан жағдайда;
2) тәлімгердің дәлелді себеппен жұмыста екі аптадан артық болмауы;
3) тәлімгердің оны тәлімгерліктен босату туралы негізделген жазбаша өтініші негізінде жүзеге асырылады;
4) тәлімгерді ауыстыру туралы педагогтің негізделген жазбаша өтініші.
10. Тәлімгерді тәлімгерліктен босату мен педагогке жаңа тәлімгерді бекіту арасындағы кезең бес жұмыс күнінен аспайды.
11. Тиімді тәлімгерлік тараптардың өзара мүдделілігі, тәлімгерлік процесін әкімшілік бақылау және ынтымақтастықтың аралық нәтижелерін жүргізу шарттарында жүзеге асырылады.
12. Тәлімгерлікті жүзеге асырғаны үшін тәлімгерге Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен қосымша ақы төленеді.
13. Тәлімгерлер резервін осы Қағидалардың 14, 15-тармақтарында белгіленген талаптарға сәйкес келетін орта білім беру ұйымы басшысының басшысы мен орынбасарларын қоспағанда, әдістемелік бірлестіктердің ұсынуы бойынша барлық жұмыс істейтін педагогтер қатарынан педагогикалық кеңес қалыптастырады.
3 тарау. Тәлімгерлікті жүзеге асыратын педагогтерге қойылатын талаптар
14. Шағын жинақталған мектептегі тәлімгерді қоспағанда, тәлімгер мынадай талаптарға сәйкес келуі қажет:
1) "педагог-зерттеуші" немесе "педагог-шебер" біліктілік санаты";
2) педагогикалық этиканың негізгі қағидаттары мен нормаларын сақтайтын тұлға;
3) соңғы үш жыл ішінде білім алушылардың оқытылатын пән бойынша білім сапасы кемінде 60% - 70%.
15. Шағын жинақталған мектептегі тәлімгер келесі талаптарға сай болуы керек:
1) "педагог-зерттеуші" немесе "педагог-шебер" біліктілік санаты";
2) педагогикалық этиканың негізгі қағидаттары мен нормаларын сақтайтын тұлға;
3) соңғы үш жыл ішінде оқытылатын пән бойынша білім сапасы кемінде 50% - 60%.

© 2012. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің "Қазақстан Республикасының Заңнама және құқықтық ақпарат институты" ШЖҚ РМК